niedziela, 29 marca 2020

Interakcje nieantagonistyczne


Klasa VIII
 Temat: Interakcje nieantagonistyczne.
Uczeń potrafi:  
- analizować oddziaływania nieantagonistyczne: mutualizm obligatoryjny (symbioza),
  mutualizm fakultatywny (protokooperacja) i komensalizm;   

1. Symbioza to typ interakcji dwóch gatunków, który przynosi obu gatunkom
równocenne 
korzyści (+ +).
Wymienić można:
- mutualizm obligatoryjny czyli symbiozę, w której wzajemne korzyści są niezbędne 
do przeżycia obu stronom np. porosty. Przypomnij,  co grzyby dostarczają glonom, 
a co w zamian otrzymują od glonów?  - jeśli masz problem z odpowiedzią 
poszukaj informacji w podręczniku na stronie 111.
                                                  

           źródło: podręcznik kl. V Puls życia Wydawnictwo Nowa Era


Przypomnij,  co grzyby dostarczają glonom, a co w zamian otrzymują od glonów? 

- uzupełnij w zeszycie ćwiczeń zadania 4a) , 4b) str. 66

źródło: zeszyt ćwiczeń Puls życia kl. VIII Wydawnictwo Nowa Era
- jeśli masz problem z wykonaniem zadań -  poszukaj informacji w podręczniku na stronie 111.

- protokooperacja, inaczej zwaną mutualizmem fakultatywnym. jest to związek, 
który przynosi korzyści obu organizmom, ale nie jest warunkiem niezbędnym 
do ich przeżycia np. zależność między ukwiałem a krabem pustelnikiem lub ukwiałem 

               źródło: https://www.youtube.com/watch?v=gMcIo55PQI8

Postaraj się udzielić odpowiedzi dotyczących protokooperacji pomiędzy ptakami a innymi organizmami -  zadanie 3 str. 66 
                        

źródło: zeszyt ćwiczeń Puls życia kl. VIII Wydawnictwo Nowa Era


3. Komensalizm (współbiesiadnictwo) to zależność, w której jeden gatunek czerpie
korzyści z obecności drugiego, nie wyrządzając mu szkody ani nie przynosząc
korzyści np. zależność między drapieżnikami a padlinożercami, żywiącymi się resztkami pozostawionego przez nich pożywienia.
                                   



4. 
Wykonaj w zeszycie ćwiczeń zadania 3 i 4 zapisane powyżej, jeśli Twój zeszyt ćwiczeń 
pozostał w szkole  same odpowiedzi zapisz w zeszycie przedmiotowym pod tematem lekcji. 
Warto również zapoznać się z opisanymi w podręczniku interakcjami nieantagonistycznymi. Uczniowie chętni uzupełniają pozostałe zadania w zeszycie ćwiczeń.



                                                                                                                     

Cechy populacji.

Klasa VIII
Temat: Cechy populacji.
Uczeń potrafi:
opisać cechy populacji (liczebność, zagęszczenie, rozrodczość, śmiertelność, struktura przestrzenna, wiekowa i płciowa) oraz dokonać obserwacji liczebności, rozmieszczenia i zagęszczenia wybranego gatunku rośliny zielnej w terenie;
1. Populacja to grupa osobników tego samego gatunku, żyjących na określonym obszarze
w określonym czasie np. populacja kóz na Wyżynie Tybetańskiej
                                                  

2. Cechy populacji
a) Liczebność,
b) Rozrodczość,
c) Śmiertelność,
d) Rozprzestrzenianie.

3. W obrębie populacji występuje zróżnicowanie poszczególnych osobników,
co przejawia się w postaci:
a) struktury wiekowej,
b)  struktury płciowej,
c) struktury przestrzennej związanej z rozmieszczeniem osobników na danym obszarze.

4. Wyróżnia się następujące typy rozmieszczenia populacji:
a)  równomierne (np.: rośliny w sadzie, pingwiny w kolonii). Bardzo rzadkie
w przyrodzie. Obserwuje się je w populacjach o ostrej konkurencji międzygatunkowej,
b)  losowe np. chwasty w ogrodzie, niektóre gatunki drzew wiatropylnych w lesie
mieszanym,
c) skupiskowe np. mszyce, antylopy, kolonie nietoperzy, pokrzywy.


5. Struktura przestrzenna
a) areał,
b) rozmieszczenie.
Areał czyli obszar, na którym można spotkać osobniki należące do danej populacji,
oraz rozmieszczenie - sposób w jaki osobniki zasiedlają swój obszar.
 

6. Liczebność , czyli liczba wszystkich osobników danego gatunku występujących
na określonym obszarze w tym samym czasie.
Z liczebnością wiąże się zagęszczenie populacji czyli liczba osobników przypadająca
na określoną jednostkę powierzchni lub objętości, np.500 sosen/ha

7. Potrafisz wymienić i opisać czynniki, które wpływają na liczebność i zagęszczenie
populacji? - jeśli nie jesteś pewien sprawdź w podręczniku 
do biologii klasa 8 Puls
życia  str. 88


9. Jeśli znana jest liczba osobników znajdujących sie w poszczególnych okresach
rozwojowych, to populację można przedstawić w postaci wykresu zwanego piramidą wieku.
Porównaj typy populacji przedstawione na poniższych wykresach z przedstawionymi

 na ilustracji w podręczniku na str. 91. 
         
                                                   źródło: https://zst.srem.pl/wp-content/uploads/2020/03/3e_biologia_zadanie4.pdf.pdf

10. Strukturą płciową nazywamy proporcje ilościowe osobników żeńskich do męskich
w populacji - opis znajdziesz w podręczniku
 str. 91

11. Badanie liczebności i zagęszczenia na przykładzie dowolnego gatunku roślin
występujących w pobliżu szkoły lub miejsca zamieszkania - instrukcja do przeprowadzenia obserwacji str. 92.

12. Zadania do wykonania ....... 

Literatura:
1. Cechy populacji https://www.slideserve.com/ulla/temat-cechy-populacji-biologicznej
2. Podręcznik do biologii klasa 8 Puls życia, Wydawnictwo Nowa Era.
3. Materiały z konferencji LOP
4. Zdjęcia z zasobów  własnych.


Interakcje antagonistyczne

Klasa VIII
Temat: Interakcje antagonistyczne.
Uczeń potrafi:                                                                                                                          
- analizować oddziaływania antagonistyczne: konkurencję wewnątrzgatunkową i międzygatunkową, pasożytnictwo, drapieżnictwo i roślinożerność.

1. Z klasy czwartej pamiętasz, że las skupia ogromną ilość różorodnych organizmów.
Organizmy te są powiązane siecią zależności pokarmowych i funkcjonalnych.
Interakcje między gatunkami w  zespole populacji organizmów. 


2. Oddziaływania między populacjami gatunków mogą być dodatnie (+),
ujemne (-)lub obojętne (0).

źródło: https://epodreczniki.pl/ oraz podręcznik Puls życia klasa 8 Wydawnictwo Nowa Era
3. Konkurencja - to zjawisko w którym organizmy współzawodniczą o te same zasoby, a im bardziej ich nisze ekologiczne nakładają się na siebie, tym poziom konkurencji wzrasta. 
a) Gdy o te same zasoby srodowiska zabiegają organizmy tego samego gatunku,
mamy do czynienia z konkurencją ....................



          Jak myślisz, jakie mogą być skutki przedstawionej konkurencji?

b) Gdy o te same zasoby środowiska zabiegaja organizmy różnych gatunków,
mamy do czynienia z konkurencją..................

- zapewne znasz odpowiedzi i potrafisz dokończyć zdania, jeśli nie, sprawdź
w podręczniku na str. 93

4. Drapieżnictwo - współżycie dwóch gatunków, które przynosi jednej ze stron straty,
jedna ze stron to drapieżca wykorzystujący drugi gatunek, jako swą ofiarę.

Specyficzna budowa ciała - przystosowanie do drapieżnictwa.
      
źródło:  podręcznik Puls życia klasa 8 Wydawnictwo Nowa Era
O sposobach polowania zwierząt możesz dowiedzieć się z bogato ilustrowanych stron  98-99 podręcznika.  Zapoznanie z tym materiałem ułatwi  wykonanie zadań w zeszycie ćwiczeń
na stronie 56.

Drapieżnictwo wystepuje także w świecie roślin -  dla zaiteresowanych  krótki film
na str. 
https://epodreczniki.pl/a/rosliny-dookola-nas/DhVRiPJUg 

5. Wiele organizmów wykorzystuje kamuflaż  czyli upodabnianie się np. do otoczenia w celu ukrycia się przed drapieżnikami lub potencjalnymi ofiarami. Wśród sposobów kamuflażu wymienić można np. dostosowanie barwy  ciała do otoczenia np. niektóre płazy; upodabnianie kształtu ciała
do elementów otaczającego środowiska np. patyczaki; specyficzny rysunek  na skrzydłach np. rusałki pawika ma zmylić przeciwnika, gdyż z daleka daje wrażenie oka drapieżnika.
     
źródło:  Zeszyt ćwiczen Puls życia klasa 8 Wydawnictwo Nowa Era

6. Roślinożerność - interakcja antagonistyczna w której roślinożerca zgryzając części roślin,
odnosi korzyści, a rośliny ponosza straty.
                                 
O tym, jak rośliny bronią się przed zjedzeniem - przeczytasz w podręczniku na stronie 103,
a jak wykorzystują roślinożerców na stronie 106 .


7. Pasożytnictwo jest zależnością, w której jeden organizm, czyli pasożyt, żyje kosztem drugiego organizmu, zwanego żywicielem. Żywiciel jest dla pasożyta źródłem pożywienia, a wprzypadku pasozytów wewnetrznych - stanowi jego środowisko zycia.
Zapoznaj się z przystosowaniami organizmów do pasożytnictwa i pomyśl, jakie znaczenie mają pasożyty?
                         
źródło:  podręcznik Puls życia klasa 8 Wydawnictwo Nowa Era


8. Wykonaj w zeszycie przedmiotowym zadanie 3 str. 110 z podręcznika do biologii Puls życia. Warto również zapoznać się z interakcjami antagonistycznymi opisanymi w podręczniku.
Uczniowie chętni uzupełniają zadania w zeszycie ćwiczeń.









Ekosystem i zależności pokarmowe.


Klasa VIII
 Temat: Ekosystem i zależności pokarmowe.  
Uczeń potrafi:  
przedstawić strukturę troficzną ekosystemu,
- rozróżnić producentów, konsumentów (I-go i dalszych rzędów) i destruentów,
- analizować zależności pokarmowe (łańcuchy pokarmowe i sieci troficzne).

1. Ekosystem -  zbiór elementów ożywionych i nieożywionych, które wzajemnie
    na siebie wpływają. Przykładem ekosystemu może być las.
  
źródło: "Tajemnice lasu"GMP Oficyna Wydawnicza Poznań



 2. Każdy z ekosystemów składa się z wzajemnie wpływających na siebie elementów ożywionych czyli biocenozy i nieożywionych czyli biotopu. Możesz poszerzyć 
wiadomości na temat ekosystemu oglądając  film pt. "Życie lasu - bogactwo przyrodnicze"  https://www.youtube.com/watch?v=awlwB3-r9eU
od początku do 1.30 minuty oraz od 24.29 minuty do końca. 
D
la chętnych  i zainteresowanych  bez ograniczeń.

                                              
3. Na podstawie filmu i treści z podręcznika wiesz, że biotop to nieożywione środowisko 
     życia organizmów a bicenoza to wszystkie gatunki występujące na danym obszarze
     w jednym czasie powiązane siecią zależności . 


4. Struktura pokarmowa w biocenozie (elementy ożywione ekosystemu) przedstawia wzajemne zależności pokarmowe między grupami organizmów należących do łańcucha pokarmowego.
Należą do nich: producenci, konsumenci i reducenci (destruenci) - 
opis str. 121 podręcznik. Pierwszym ogniwem łańcucha pokarmowego są producenci, 

a ostatnim konsumenci ostatnich rzędów i reducenci. 
Zwierzęta roślinożerne to konsumenci I rzędu a drapieżniki to konsumenci II 
i kolejnych rzędów.
     

5. Zależności pokarmowe  - sieć pokarmowa w lesie.
    zostały zaprezentowane w zamieszczonym w pkt 2 filmie, w którym zaprezentowano
    producentów, konsumentów różnych rzędów i  wskazano na szczególną rolę reducentów
    (destruentów), które żywią się martwą materią organiczną, powodując jej rozkład
    do prostych związków nieoranicznych (które poznałeś na lekcjach chemii).
                 
źródło: podręcznik Puls życia klasa 8 Wydawnictwo Nowa Era

6. W zeszycie przedmiotowym zapisz temat lekcji. Uczniowie, których zeszyty ćwiczeń
     pozostały w szkole 
wykonują  pisemnie w zeszytach przedmiotowych
     zadanie 1 i 2 str. 120  z podręcznika do biologii Puls życia.
    Uczniowie, którzy posiadają zeszyty ćwiczeń w domu wykonują zadania w zeszycie ćwiczeń
     - zadanie 1 i 2 str. 69 oraz 6a), 6b) str.71.
oraz
zadanie do przesłania .....